Chęć zmiany zawodu może pojawić się na różnych etapach życia. Możesz przeżywać wypalenie zawodowe, chcieć zmienić styl życia albo po prostu zależy Ci na wyższych zarobkach. Zobacz, czym jest przebranżowienie i zmiana zawodu — i o czym należy pamiętać podczas takiego procesu.
Najważniejsze decyzje dotyczące swojego życia podejmiesz za młodu — kiedy jeszcze nie wiesz na czym polega życie. Dotyczy to także w dużej mierze edukacji oraz zdobywania kwalifikacji zawodowych.
Mając lat 20 oczywiście nie możesz wiedzieć, jakie będzie zapotrzebowanie na rynku pracy za 15, 20 czy 30 lat. Nie do końca wiesz także o tym, jakie rzeczy będą wtedy sprawiać Ci przyjemność. 😄
Nie oznacza to jednak, że gdy już rozwiniesz swoją karierę zawodową w jednym kierunku, to drzwi do innych zawodów się dla Ciebie zamykają. Absolutnie nie! Na taki krok możesz zdecydować się tuż po ukończeniu studiów — ale równie dobrze możesz to zrobić w momencie, gdy do Twojej emerytury jest już bliżej niż dalej. 😄
Zobacz, na czym dokładnie polega przebranżowienie i jak przygotowywać się do takiej zmiany zawodu. Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
Na początek przysiądźmy na chwilę nad kwestią używanych pojęć. Musisz bowiem wiedzieć, że w przypadku zmiany zawodu często możesz spotkać się z różnymi terminami.
Masz do wyboru:
przekwalifikowanie — to tak naprawdę nabycie nowych kwalifikacji. Jednak nie dochodzi tutaj do zmiany branży. Kwalifikacje zmieniają się w obrębie tej samej grupy zawodowej (czasem nawet u tego samego pracodawcy). Może to mieć miejsce np. wtedy, gdy przechodzisz z działu sprzedaży krajowej do działu sprzedaży zagranicznej;
przebranżowienie — przeważnie odnosi się do firm. Jeżeli firma ma się przebranżowić to np. przestaje sprzedawać karmę dla psów, a zaczyna zabawki dla dzieci. W języku potocznym odnosi się to do zmiany branży w obrębie podobnych kwalifikacji. Na przykład — jako przedstawiciel handlowy przestajesz sprzedawać wózki dziecięce, a zaczynasz rowery górskie;
przezawodowienie — to bardzo poważna zmiana. W tej sytuacji zmieniasz zawód — nie w obrębie tej samej grupy, ale właśnie z zupełnie innej grupy. Na przykład — pracujesz w księgowości, a zostajesz grafikiem.
Jak widzisz — choć te sformułowania mogą brzmieć podobnie, to jednak różnice pomiędzy nimi są kluczowe.
Zanim przejdziemy dalej, zastanów się — czego tak naprawdę oczekujesz. W jakim kierunku chcesz pokierować swoją karierę? Czy chodzi Ci wyłącznie o drobną korektę, a może o całkowitą zmianę ścieżki? 😄
Jeszcze nie masz pewności? Nie martw się — postaram się wskazać Ci kilka możliwości.
Przyjrzyjmy się teraz praktycznym aspektom zmiany zawodu. Co może być decydującym czynnikiem, który motywuje ludzi do podjęcia takich działań i rozpoczęcia podróży w — bądź co bądź — nieznane?
Bez problemu możesz wyobrazić sobie sytuację, w której pojawia się konieczność przebranżowienia. Takie sytuacje to np.:
Strata pracy (lub perspektywa jej utraty) Brak zapotrzebowania na Twoje kwalifikacje może być bardzo dotkliwy. Jednak nie ma co się załamywać — trzeba wziąć sprawy w swoje ręce i szukać pracy nawet nie w swoim zawodzie.
Brak perspektywy rozwoju Koszty życia rosną, a zarobki nie? Brak perspektyw rozwoju w danej profesji to częsty powód do zmian zawodu. Jeżeli masz świadomość, że w danym miejscu nie czeka Cię już żaden rozwój (i jest to dla Ciebie problem), to pojawia się moment na zmianę kwalifikacji, branży lub zawodu.
Pojawienie się nowego członka rodziny Jesteś rodzicem na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym i chcesz móc pogodzić pracę z opieką nad dzieckiem? A może zdajesz sobie sprawę, że wraz z pojawieniem się nowego członka rodziny trzeba będzie zadbać o dodatkowe finanse? Zmiany w składzie rodziny to przeważnie doskonały motor do zmiany zawodu.
Wypalenie zawodowe Brak satysfakcji z pracy może Cię dopaść gdy masz 30, 40 lub 50 lat. Niezależnie od tego, w jakim momencie to się stanie, może nagle okazać się, że nie jesteś w stanie dalej pracować. Wypalenie zawodowe może objawiać się np. tym, że praca nie sprawia Ci żadnej przyjemności i odczuwasz niechęć do codziennego życia. Nie ma co tkwić w tym stanie — trzeba zastanowić się nad zmianą profesji lub branży.
Praca nad sobą Tu nie chodzi tylko o noworoczne postanowienia. Może pojawić się moment, w którym zaczynasz patrzeć w nieco szerszej perspektywie. Niektórzy zaczynają biegać i dbać o siebie, inni próbują przekuć swoje pasje (np. fotografię) w sposób na zarabianie pieniędzy, inni robią kurs IT kuszeni wizją wysokich zarobków.
Czy istnieją pewne zawody szczególnie predestynowane do przebranżowienia? Niekoniecznie.
Oczywiście w przypadku reformy edukacji i likwidacji gimnazjów — wielu nauczycieli musiało szukać innej pracy. Niekiedy wiązało się to po prostu z przejściem z sektora publicznego do prywatnego (liczne prywatne placówki). Jednak niekiedy kończyło się to zupełnym przekwalifikowaniem — często do IT, czasem do zawodów opiekuńczych (na które przecież jest bardzo duże zapotrzebowanie).
W przypadku dużych zmian systemowych można spodziewać się podobnych zmian. Czasy pandemiczne pokazały, że czasem można stracić pracę z dnia na dzień — i trzeba szukać nowego zajęcia.
A czy przebranżowienie wygląda inaczej, gdy się jest po studiach, a inaczej gdy ma się 40 lat? Oczywiście, że tak. Gdy jesteś świeżo po studiach, ciągle jesteś “w trybie” edukacji. Wiedzę przyswaja Ci się łatwo i zrobienie kursów podyplomowych nie jest dla Ciebie problemem. 😄
A co gdy masz 40 lat? Nie martw się, nie jesteś na straconej pozycji. Jesteś już w takim wieku, że wiesz, co sprawia Ci przyjemność i w jakich zadaniach jesteś dobra lub dobry. Poza tym — masz znajomych w różnych firmach, którzy mogą Ci podpowiedzieć, co jest ważne podczas danej rekrutacji oraz na jakie kwalifikacje jest obecnie największe zapotrzebowanie.
A jeżeli boisz się, że nie jesteś wystarczająco “nowoczesny” by konkurować z dwudziestokilkulatkami, od razu Ci odpowiem: nie martw się. Oni mogą bać się Twojego doświadczenia zdobytego na innych stanowiskach. 😄
I tutaj przechodzimy do meritum, czyli… jeżeli się przebranżowić, to na co? No cóż — nie licz na jednoznaczną odpowiedź z mojej strony.
Musisz zastanowić się, czy zależy Ci przede wszystkim na pieniądzach? A może chodzi o work-life balance? A może chcesz rozwijać swoje pasje w pracy?
Każda z tych spraw wymaga indywidualnego podejścia. 😄
Jeżeli chodzi o zarobki, to z całą pewnością warto zastanowić się nad branżą IT. Od wielu lat programiści znajdują się na czele najlepiej zarabiających zawodów. Jednak oczywiście nie każdy musi chcieć programować. Nikt też nie daje gwarancji, że wejście w taką branżę będzie pozbawione trudności.
Być może Ty masz zupełnie inne priorytety. Może chcesz pomagać innym, rozwijając swoją pasję i zaczniesz prowadzić marketing dla organizacji non-profit? A może nauczysz się spawać lub zdobędziesz uprawnienia na wózek widłowy? Każdy scenariusz ma inną wartość — w zależności od Twojej sytuacji oraz preferencji.
A jeżeli już wiesz, jaki zawód jest dla Ciebie — zobacz, jak zaplanować przebranżowienie. 😄
Od razu chciałabym Ci jasno zakomunikować — przebranżowienie wcale nie musi oznaczać, że przez kilka miesięcy będziesz czekać na bezrobociu w poszukiwaniu nowej pracy. Może to przebiec łatwo i bez niepotrzebnego stresu. Ale do rzeczy.
Cały proces wiąże się z dwoma kwestiami — poszerzeniem wiedzy oraz zdobyciem doświadczenia. Każdy z nich wymaga czasu, trudu i poświęceń.
Wiedzę możesz zdobywać przez:
kursy i szkolenia — niezależnie od tego, czy odbywają się one stacjonarnie czy online. Naprawdę nietrudno jest znaleźć ofertę, która sprosta Twoim oczekiwaniom. Bez problemu natrafić na takie rozwiązanie, które pozwoli Ci “nie rzucać” dotychczasowej pracy, czyli dostosować godziny szkoleń do Twojego harmonogramu;
certyfikaty — decydując się na kursy, dobrze jest wybierać takie, których ukończenie kończy się uzyskaniem certyfikatu. W przypadku niewielkiego doświadczenia, każdy tego typu dokument może okazać się istotny podczas rekrutacji;
studia — w niektórych branżach konieczne jest ukończenie studiów. Na szczęście można ukończyć je zaocznie — dzięki czemu cały proces nie musi zakłócać Twojej obecnej kariery. Studia są także bardzo istotne, jeżeli swoją przyszłą karierę planujesz związać ze stanowiskami urzędniczymi czy specjalistycznymi, gdzie np. pojawia się wymóg wyższego wykształcenia;
działanie na własną rękę — kursy i szkolenia mogą okazać się niewystarczające. Warto samodzielnie zgłębiać wiedzę — czy to z Internetu, czy z książek. Jeżeli faktycznie interesujesz się nową branżą, to taka edukacja będzie sprawiać Ci wiele przyjemności. Niestety — to dość niewdzięczne zadanie. Choć daje Ci ogromną wiedzę i szersze spojrzenie na dane zagadnienie, to jednak rzadko który rekruter, zwróci na to uwagę, gdy będziesz ubiegać o pracę.
A co z doświadczeniem? Tutaj bardzo wiele zależy od branży, w której zamierzasz znaleźć nową pracę. Jeżeli ma to być np. programowanie stron internetowych, to po prostu musisz trenować samodzielnie — i popołudniami tworzyć portfolio, które faktycznie pokaże Twoje umiejętności. 😄
Niestety nie każda branża umożliwia zdobywanie doświadczenia w ten sposób. Najczęściej konieczne jest pójście na staż. Niezależnie od tego, czy zamierzasz być pielęgniarką czy pracować w korporacji.
Pamiętaj także o tym, że podczas przebranżowienia bardzo istotna jest pokora. Przez pierwsze lata musisz przejść przez staże, stanowiska juniorskie itd. Pewnych rzeczy się nie przeskoczy — i nie licz na to, że w Twoim wypadku będzie inaczej.
OK, a czy są sytuacje, w których zmiana zawodu może być wyjątkowo trudna? Okazuje się, że tak. Szczególnie uciążliwe mogą okazać się następujące czynniki:
brak samozaparcia — pamiętaj, że zmiana zawodu jest rozciągnięta w czasie. Ten proces może tak naprawdę trwać nawet kilka lat. Gdy zabraknie Ci samozaparcia, to możesz po prostu odpuścić temat, zamiast doprowadzić go do końca;
kredyt zawieszony u szyi — niestety zobowiązania finansowe zawsze są problemem przy tego typu działaniach. Kredyt zmniejsza skłonność do ryzyka — w końcu trzeba stale spłacać raty, więc rzadko kiedy pojawia się motywacja na tyle silna, aby próbować kariery na nowym, ale mniej stabilnym gruncie. Na pewno warto zapewnić sobie poduszkę finansową przed podjęciem decyzji o przebranżowieniu;
życie prywatne — nie chcesz tracić czasu w weekendy na zjazdy na studiach? Musisz zająć się dzieckiem, przez co nie masz czasu na kursy i szkolenia? Twoje hobby i pasje sprawiają, że nie możesz skupić się na rozwijaniu kompetencji w nowym zawodzie? No cóż — czas nie jest z gumy, więc będzie to od Ciebie wymagać ogromnych przetasowań w życiu prywatnym. Pamiętaj jednak — że to tylko “na jakiś czas”. 😄
Jak widzisz — nikt nie mówił, że będzie łatwo. Miej jednak na uwadze, że pewne przeszkody da się ominąć. Dobrze, jeżeli możesz liczyć na pomoc ze strony rodziny i najbliższych. Przebranżowienie to poważna sprawa, więc — wszystkie ręce na pokład.
Wiesz już, że chcesz zmienić zawód? Masz świadomość, z jakimi trudnościami będzie się to wiązać? To przygotowałam dla Ciebie jeszcze kilka istotnych informacji.
Zmiana zawodu wcale nie musi oznaczać konieczności inwestowania ogromnych środków finansowych w studia, kursy czy szkolenia. Możesz korzystać z rozmaitych programów dotacyjnych.
Bardzo często można spotkać się z programami aktywizacyjnymi przeznaczonymi np. dla młodych matek, bezrobotnych, czy osób niepełnosprawnych. Tego typu dotacje mogą być także przeznaczone dla osób prowadzących działalność gospodarczą (dotacja na przebranżowienie firmy).
To — jak będzie wyglądać taki program aktywizacyjny — zdecydowanie różni się w zależności od konkretnego programu. Może on być mniej lub bardziej rozbudowany. Czasem wiąże się z pokryciem kosztów nauki, czasem wiąże się ze stażem czy nawet gwarancją zatrudnienia.
Koniecznie przyjrzyj się takim programom — najczęściej dowiesz się o nich w Powiatowym Urzędzie Pracy. Dużo informacji na ten temat znajdziesz także na stronie Zielonej Linii.
Nie zawsze finansowanie szkolenia jest możliwe w ramach dotacji. Bardzo dobrym rozwiązaniem są także różnego rodzaju pożyczki na rozwój (niekiedy także z możliwością częściowego umorzenia).
Taka pożyczka może wynosić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Kwota przeważnie przekazywana jest na rzecz instytucji edukacyjnej i pokrywa koszty szkolenia, studiów, zdobywania certyfikatów itd. Przykład takiego programu to Pożyczki na kształcenie. Warto się tym zainteresować.
Zmiana kwalifikacji nie musi się wiązać ze zmianą pracodawcy. Żeby było to możliwe, konieczny jest pomyślny zbieg bardzo wielu okoliczności. Z jednej strony pracodawca musi potrzebować pracownika o innych kwalifikacjach. Z drugiej strony — musi to mieć miejsce w momencie, gdy Ty myślisz o zmianie kwalifikacji. 😄
Dobrze jest wiedzieć o tym, że w takiej sytuacji także można liczyć na różnego rodzaju dotacje. Kształcenie ustawiczne może być bowiem dofinansowane z Krajowego Funduszu Szkoleniowego.
Powoli zbliżamy się do końca. Mam nadzieję, że skorzystasz z informacji przytoczonych powyżej i pomogą Ci one w skutecznym przebranżowieniu. Jednak zanim skończymy — przygotowałam jeszcze dla Ciebie listę Najczęściej Zadawanych Pytań — aby uporządkować wiedzę.
Żeby zmienić zawód, potrzebujesz przede wszystkim zdobyć odpowiednią wiedzę. Możesz to zrobić poprzez kursy, szkolenia czy studia. Potem przychodzi czas na zdobywanie doświadczenia (przeważnie w drodze programów stażowych czy nawet wolontariatów). Potem przychodzi czas na pierwszą pracę w nowym zawodzie.
📌 Na jaki zmienić zawód?
Zastanów się, co jest motorem tego, że myślisz o zmianie zawodu. Czy chodzi o finanse? Brak satysfakcji z wykonywanej pracy? A może zmianę zapotrzebowania na rynku pracy? Nie ma jasnej odpowiedzi na pytanie, jaki zawód będzie najlepszy. Spróbuj indywidualnie ocenić, jaki zawód będzie dla Ciebie najlepszy w szerokiej perspektywie.
📌 Kiedy warto się przebranżowić?
Warto przebranżowić się szczególnie wtedy, gdy zachodzą duże zmiany na rynku pracy. Jeżeli widzisz, że Twój zawód może być mniej potrzebny za kilka lat — dobrze jest podjąć odpowiednie kroki z wyprzedzeniem, a nie wtedy, gdy będzie już za późno. Zawód warto zmienić także wtedy, gdy dotychczasowa profesja nie dostarcza Ci satysfakcji, optymalnych zarobków lub gdy odczuwasz oznaki wypalenia zawodowego.
Wiesz już o tym, że chcesz zmienić zawód? Oczywiście z całego serca Ci w tym kibicuję. 😄 Mam nadzieję, że uda Ci się znaleźć pracę bez większych “zawirowań”. Teraz koniecznie przygotuj się do rekrutacji.
Konieczne będzie dobre CV. Pamiętaj, że jeżeli chcesz się wyróżnić na tle innych kandydatów, zadbaj o to, aby było ono poprawne merytorycznie, a przy tym atrakcyjne wizualnie. Nasz kreator CV zdecydowanie Ci w tym pomoże. Pamiętaj także o tym, aby dobrze przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej.
Masz już za sobą przebranżowienie? Koniecznie napisz o tym w sekcji komentarzy. Czekamy na Twoje relacje — być może będzie ona motywacją dla kogoś, kto właśnie zastanawia się nad zmianą zawodu. 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
Joanna posiada 8-letnie doświadczenie w branży rekrutacyjnej, a obecnie pracuje jako Główny Strateg do spraw Sourcingu w obszarze EMEA w firmie HAYS. Microsoft, Rolls Royce Aerospace, Abbott, AB Inbev to kilka firm z portfolio klientów...z którymi współpracowała, a do jej zadań należy definiowanie strategii pozyskiwania kandydatów w Europie, samodzielne zaradzanie narzędziami rekrutacyjnymi, monitorowanie stopy zwrotu inwestycji, wdrażanie inicjatyw z obszaru Employer Branding do procesów rekrutacyjnych oraz analiza danych. Dzielenie się wiedzą i dyskusje na temat pracy z kandydatami są jej pasją, dlatego chętnie tworzy nowe programy szkoleniowe, prowadzi zajęcia na studiach podyplomowych, organizuje warsztaty ze studentami krakowskich uczelni, pracownikami swojej firmy i wolnymi słuchaczami wywodzącymi się z różnych organizacji społecznych. Pasjonatka gier komputerowych i zagadnień socjoekonomii.
