Urlop ojcowski 2023 — kto płaci i ile trwa? [wniosek, termin, finanse]

Kategoria:

Praca

Urlop ojcowski 2023 — kto płaci i ile trwa? [wniosek, termin, finanse]

Średnia 5.0 (2 oceny)

Joanna Ryś

Specjalista ds. sourcingu

Joanna Ryś

Aktualizacja:

Średnia 5.0 (2 oceny)

Czy tylko mama ma prawo do urlopu w związku z wychowywaniem dziecka? Nie z dni wolnych może korzystać także tata. Urlop ojcowski to rozwiązanie, z którego może skorzystać każdy zatrudniony ojciec. Chcesz dowiedzieć się ile on trwa, jak złożyć odpowiedni wniosek i ile masz czasu na jego wykorzystanie? Koniecznie czytaj dalej!

Gdy myślisz o urlopie związanym z wychowaniem dopiero co urodzonego dziecka, w głowie pojawia się przede wszystkim sławny “macierzyński”. Czy oznacza to, że ojciec nie ma prawa do skorzystania z dni wolnych świeżo po urodzeniu nowego członka rodziny?

Na szczęście także mężczyźni mają prawo do dni wolnych, które mogą przeznaczyć na spędzenie czasu z noworodkiem.

Mowa tutaj głównie o urlopie ojcowskim. Prawda jest jednak taka, że świeżo upieczony tata może skorzystać także z innych urlopów.

Chcesz dowiedzieć się jakich? Koniecznie czytaj dalej!

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

  • czy urlop ojcowski przysługuje każdemu ojcu;
  • czy macierzyński może przysługiwać także tacie;
  • kto finansuje urlop ojcowski.

Przykładowe CV

Urlop ojcowski — na czym polega?

Jesteś świeżo upieczonym tatą? Gratuluję! 😄

Teraz Twoje życie dopiero się zacznie… zmienianie pieluszek, nocne wstawanie i ciągłe niewyspanie…😄

Jednak teraz o tym jeszcze nie myślisz. Na razie chciałbyś tylko móc spędzić czas ze swoim dzieckiem — a nie kisić się w pracy, prawda?

Wiedz, że przysługuje Ci prawo do wykorzystania 14 dni wolnego w związku z urodzeniem lub przysposobieniem dziecka.

Urlop ten jest niezależny od wszystkich innych puli dni wolnych, związanych np. z urlopem wypoczynkowym czy urlopem macierzyńskim matki dziecka.

Uwaga! Pamiętaj, że urlop możesz wykorzystać w ciągu 2 lat od urodzenia lub przysposobienia dziecka. Po tym czasie przepada! Najprawdopodobniej w 2023 roku okres ten zostanie zmniejszony do 12 miesięcy.

Myślisz, że 2 lata to za krótko? Powiem Ci, że przed 2018 rokiem czasu na skorzystanie z takiego urlopu było jeszcze mniej — świeżo upieczony ojciec musiał wykorzystać wolne w ciągu 12 miesięcy.

14 dni urlopu odnosi się do dni kalendarzowych — nie roboczych. W związku z tym są to dwa tygodnie wolnego — wliczając w to soboty oraz niedziele. Możesz skorzystać z takiego urlopu:

  • jednorazowo
  • lub w dwóch równych tygodniowych częściach.

Pamiętaj, że na długość urlopu ojcowskiego nie ma wpływu ilość dzieci urodzonych podczas porodu. Czy będą to dwojaczki, trojaczki czy pięcioraczki — ojcowski w dalszym ciągu będzie wynosił 14 dni. 😄

Urlop ojcowski — na czym polega?

Kto może skorzystać z urlopu ojcowskiego?

Urlop ojcowski przysługuje osobom, które mają prawa rodzicielskie. Aby z niego skorzystać w świetle prawa musisz wychowywać dziecko. Natomiast Twoja relacja z matką nie jest tutaj istotna: 

  • możesz być z nią w związku małżeńskim;
  • możesz być rozwiedziony;
  • możesz nie pozostawać we wspólnym pożyciu.

To jednak nie wszystko. Aby mieć prawo do takiego urlopu, musisz podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. W praktyce oznacza to, że takie świadczenie przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę.

Niestety w przypadku umowy o dzieło oraz umowy zlecenia NIE masz prawa do takich dni wolnych.

Wniosek o urlop ojcowski

Czy składanie wniosku o urlop ojcowski wiąże się z koniecznością papierkowej roboty? Okazuje się, że nie! 😄

Prawda jest taka, że wystarczy złożyć pisemny wniosek o urlop ojcowski do swojego pracodawcy. Pamiętaj jednak, aby wniosek złożyć przynajmniej na 7 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu.

Mam dla Ciebie jeszcze dwie dobre wiadomości:

  • pracodawca nie ma prawa odrzucić Twojego wniosku,
  • podczas urlopu ojcowskiego przysługuje Ci okres ochronny, a więc pracodawca nie może Cię zwolnić (wyjątkiem jest sytuacja, w której jesteś zatrudniony na umowę na czas określony, której koniec przypada na okres Twojego urlopu).

Wniosek powinien zawierać:

  • miejscowość oraz datę,
  • Twoje dane,
  • dane Twojego pracodawcy,
  • prośbę o udzielenie wniosku,
  • wskazanie imienia i nazwiska dziecka, którym zamierzasz się opiekować, wraz z jego datą urodzenia,
  • informację o planowanym terminie i wymiarze urlopu,
  • oświadczenie, że wcześniej nie wykorzystałeś już urlopu ojcowskiego (lub jego części) na opiekę nad danym dzieckiem.

Oprócz tego do wniosku należy dołączyć:

  • skrócony odpis aktu urodzenia
  • lub kopię prawomocnego postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka.

I to w zasadzie wszystko. Po złożeniu wniosku możesz skorzystać z urlopu ojcowskiego w określonym terminie. 😄

Zanim przejdziemy do kwestii finansów podczas urlopu ojcowskiego, przygotowałam dla Ciebie wzór wniosku o urlop ojcowski, który pomożesz pobrać poniżej 👇

Wzór wniosku o urlop ojcowski

Pobierz przykładowy wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego.

Kwestia finansów

Wniosek złożony, możesz zająć się dzieckiem. A nie ciekawi Cię, kto będzie płacił za Twoją nieobecność w pracy? 

W ramach urlopu ojcowskiego przysługuje Ci Twoje regularne wynagrodzenie. Środki na jego pokrycie pochodzą z Funduszu Chorobowego w ZUS. W końcu przysługują Ci one w związku z opłacaniem składek na ubezpieczenie chorobowe.

Zaraz, zaraz… przecież ubezpieczenie chorobowe opłaca się nie tylko podczas zatrudnienia na umowę o pracę, prawda? Jeżeli pracujesz na umowę zlecenie lub prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, koniecznie czytaj dalej.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu ojcowskiego

Wspomniałam już o tym, że urlop ojcowski przysługuje wyłącznie pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę. To prawda.

Jednak jeżeli świadczysz swoje usługi w ramach umowy zlecenie, to masz prawo skorzystać z zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu ojcowskiego. Oznacza to, że nie dostaniesz wprawdzie formalnego “urlopu” — w końcu tego typu świadczenia nie przysługują na umowach cywilnoprawnych — jednak możesz otrzymać wsparcie w postaci zasiłku. 

Warunkiem jest opłacanie składki na ubezpieczenie chorobowe. 

Aby otrzymać taki zasiłek, złóż wniosek do swojego zleceniodawcy. 😄

A co z działalnością gospodarczą?

Co bardzo ważne — coś na kształt urlopu ojcowskiego przysługuje także osobom prowadzącym działalność gospodarczą.

Prowadząc swoją firmę, masz prawo do wykorzystania 14 dni “urlopu” w ciągu 2 lat od urodzenia lub przysposobienia dziecka. Wiadomo, że podczas prowadzenia jednoosobowej działalności trudno mówić o urlopie, jednak w ramach tych 14 dni będzie Ci przysługiwać:

  • zasiłek za okres urlopu macierzyńskiego,
  • zwolnienie z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.

W rzeczywistości pozwala to przedsiębiorcy na nieco ponad 1000 zł “oszczędności” w ramach urlopu. No i oczywiście… możesz ten czas przeznaczyć swojemu dziecku. 😄

Jeżeli interesuje Cię takie rozwiązanie, musisz złożyć do ZUS:

  • skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
  • wypełniony formularz ZUS Z-3b,
  • wypełniony wniosek o urlop ojcowski — formularz ZAS-34.
Nie tylko urlop ojcowski

Nie tylko urlop ojcowski

Mam nadzieję, że wiesz już na czym polega urlop ojcowski. Chciałabym Ci jednak uświadomić, że to nie jedyne “wolne”, na jakie możesz liczyć po urodzeniu się dziecka. 

Pamiętaj, że przysługuje Ci także:

  • urlop okolicznościowy z okazji urodzin dziecka
    Trwa 2 dni i musi mieć związek z narodzinami nowego członka rodziny.
  • urlop tacierzyński
    Czyli niewykorzystany przez matkę dziecka urlop macierzyński. Jest to maksymalnie 6 tygodni, jednakże może być więcej w przypadku urodzenia większej liczby dzieci, np.:
    • 17 tygodni w przypadku bliźniaków,
    • a 21 tygodni w przypadku czworaczków.
  • urlop rodzicielski
    Czyli okres przypadający bezpośrednio po macierzyńskim/tacierzyńskim. Jest to pula 32 tygodni (34 tygodni w przypadku ciąży mnogiej), które są do rozdysponowania pomiędzy obojgiem rodziców. Możesz np. nie skorzystać z niego wcale lub korzystać wraz z matką dziecka.

Masz jeszcze jakieś niejasności? Przejdź do sekcji Najczęściej Zadawanych Pytań. 😄

Urlop ojcowski — FAQ

📌 Kto płaci za urlop ojcowski?

Urlop ojcowski jest pokrywany ze środków ZUS.

📌 Ile dni może trwać urlop ojcowski?

Urlop ojcowski może trwać 14 dni. Możesz wykorzystać 2 tygodnie naraz lub podzielić ten czas na 2 tygodniowe okresy.

📌 Ile jest płatny urlop ojcowski?

Urlop ojcowski jest płatny w wymiarze odpowiadającym 100% Twojego wynagrodzenia.

📌 Kiedy ZUS wypłaca pieniądze za urlop ojcowski?

ZUS wypłaca pieniądze niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od złożenia wniosku.

📌 Jakie dokumenty do urlopu ojcowskiego są potrzebne?

Aby uzyskać urlop ojcowski konieczne jest złożenie wniosku oraz dołączenie dokumentów takich jak skrócony odpis aktu urodzenia czy też kopia postanowienia sądu o przysposobieniu dziecka.

📌 Ile jest czasu na wykorzystanie urlopu ojcowskiego?

Masz 2 lata na wykorzystanie urlopu ojcowskiego. Termin ten jest liczony od momentu urodzenia lub przysposobienia dziecka.

Podsumowanie

Jak widzisz — ojciec NIE jest pozbawiony możliwości skorzystania z urlopów związanych z wychowaniem dziecka. Urlop ojcowski jest tego doskonałym przykładem.

Wprawdzie trwa on tylko 2 tygodnie, ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby skorzystać także z części urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, który w powszechnym mniemaniu przysługuje tylko matkom.

Na razie — mowa o roku 2020 — nie są zapowiadane żadne zmiany dotyczące urlopu ojcowskiego. W związku z tym należy przypuszczać, że w najbliższym czasie warunki jego przyznawania pozostaną takie same.

Pamiętaj, że 2 tygodnie tuż po porodzie to absolutne minimum, żeby “dojść do siebie” i spróbować uporządkować sobie tę zupełnie nową sytuację. W końcu pojawienie się nowego członka rodziny to wydarzenie o ogromnym znaczeniu, więc trudno tracić ten czas na siedzenie w pracy. 😄

Gratulacje! Dotarłeś do końca!

To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!

Spodobał Ci się ten poradnik?

Będzie mi niezmiernie miło, jeśli ocenisz go na 5 gwiazdek

Średnia 5.0 (2 oceny)

Joanna Ryś

Joanna Ryś

Specjalista ds. sourcingu

Joanna Ryś

Specjalista ds. sourcingu

Joanna posiada 8-letnie doświadczenie w branży rekrutacyjnej, a obecnie pracuje jako Główny Strateg do spraw Sourcingu w obszarze EMEA w firmie HAYS. Microsoft, Rolls Royce Aerospace, Abbott, AB Inbev to kilka firm z portfolio klientów...z którymi współpracowała, a do jej zadań należy definiowanie strategii pozyskiwania kandydatów w Europie, samodzielne zaradzanie narzędziami rekrutacyjnymi, monitorowanie stopy zwrotu inwestycji, wdrażanie inicjatyw z obszaru Employer Branding do procesów rekrutacyjnych oraz analiza danych. Dzielenie się wiedzą i dyskusje na temat pracy z kandydatami są jej pasją, dlatego chętnie tworzy nowe programy szkoleniowe, prowadzi zajęcia na studiach podyplomowych, organizuje warsztaty ze studentami krakowskich uczelni, pracownikami swojej firmy i wolnymi słuchaczami wywodzącymi się z różnych organizacji społecznych. Pasjonatka gier komputerowych i zagadnień socjoekonomii.