Lekarz wystawiający zwolnienie lekarskie stwierdza Twoją niezdolność do pracy w związku z chorobą. Co się z tym wiąże? Otóż dzięki temu rozwiązaniu możesz nie pracować przez wskazany okres i podratować swoje zdrowie w domu. Podczas zwolnienia możesz także liczyć na wynagrodzenie — jednak nie zawsze będzie ono pełnej wysokości. Chcesz dowiedzieć się wszystkiego na temat popularnego L4? Czytaj dalej.
Pracujemy po to, aby żyć — ale nie żyjemy po to, żeby pracować.
Jeżeli czujesz, że Twoje zdrowie podupada, musisz zrobić sobie przerwę od pracy. Pamiętaj, że im dłużej będziesz z tym zwlekał, tym gorzej dla Ciebie. Pomyśl także o swoich współpracownikach — których możesz zarazić przeziębieniem lub grypą!
W takim wypadku konieczne jest dostarczenie zwolnienia lekarskiego do swojego pracodawcy. Ten dokument potwierdza, że (ze względów zdrowotnych) NIE jesteś w stanie pełnić swoich obowiązków.
Jak go zdobyć? Oczywiście nie obędzie się bez kontaktu z lekarzem. 😄
Na pewno w Twojej głowie rodzi się teraz sporo pytań, takich jak:
- co z moim wynagrodzeniem?
- ile maksymalnie mogę przebywać na zwolnieniu?
- czy możliwe jest zwolnienie podczas przebywania na chorobowym?
Już zaraz z przyjemnością rozwieję wszystkie Twoje wątpliwości.
Źle się czujesz, umawiasz się do lekarza, Twoje samopoczucie na pewno nie pozwoli Ci jutro pójść do pracy… Co teraz?
Jeżeli lekarz potwierdzi, że Twoja kondycja nie pozwala na wypełnianie Twoich obowiązków, wystawi on zwolnienie lekarskie — czyli popularne L4. Określenie to jest związane z dawną nazwą formularza, które nie jest już stosowane.
Od kilku lat — a dokładniej od grudnia 2018 r. — zwolnienie jest wystawiane w formie elektronicznej. Jest to dokument E-Zla.
E-Zla czyli elektroniczne zwolnienie lekarskie to jedyna obowiązująca forma wystawiania dokumentu poświadczającego niezdolność pracownika do pracy.
Dlaczego występuje on wyłącznie w tej formie?
Takie rozwiązanie ma wiele zalet:
- wystawione zwolnienie od razu trafia do pracodawcy lub ZUS;
- sporządzenie takiego dokumentu jest zdecydowanie szybsze niż w przypadku wersji papierowej (możliwość korzystania z danych pacjenta w systemie);
- możliwe jest wystawienie zwolnienia także podczas wizyty domowej (za pomocą urządzenia mobilnego).
Najważniejszym atutem elektronicznego zwolnienia jest fakt, że NIE musisz go osobiście dostarczać do swojego pracodawcy. Informacja od razu pojawia się u niego w systemie.
Chyba, że… Twój pracodawca nie ma założonego konta w PUE ZUS (Platformie Usług Elektronicznych).
Okazuje się bowiem, że pracodawca nie ma obowiązku posiadania konta w PUE, jeżeli zatrudnia mniej niż 5 pracowników. W takim wypadku konieczne jest dostarczenie elektronicznego zwolnienia w formie… papierowej.
Czy Ty musisz o tym wiedzieć?
Oczywiście, że nie — lekarz automatycznie otrzyma taką informację w systemie i wydrukuje dla Ciebie zwolnienie.
Uwaga! Jedynie zwolnienie wydrukowane przez lekarza, który poświadcza pieczątką i podpisem ważność dokumentu, sprawia, że będzie pełnić swoje funkcje. Samodzielne wydrukowanie elektronicznego zwolnienia nie jest wiążącym potwierdzeniem dokumentu!
Taki dokument musisz dostarczyć swojemu pracodawcy w terminie 7 dni od jego otrzymania.
Już wiesz, w jaki sposób wystawiane jest zwolnienie i w jaki sposób pracodawca dostaje informacje na temat Twojej niezdolności do pracy.
Jednak jakie są jego konsekwencje? Przede wszystkim:
- Twoja nieobecność w pracy jest usprawiedliwiona;
- w przypadku, gdy zwolnienie lekarskie nie przekracza 33 dni w ciągu roku, otrzymujesz wynagrodzenie od pracodawcy (80% lub 100% pensji — w zależności od okoliczności, o których napiszę później);
- po 33 dniu zwolnienia lekarskiego w ciągu roku otrzymujesz wypłacany przez ZUS zasiłek chorobowy.
Czy rzeczy, które Ci przedstawiłam wydają się jasne?
Aby móc skorzystać ze zwolnienia, trzeba najpierw udać się do lekarza.
Bardzo często wiąże się to z nieobecnością w pracy…
W jaki sposób można sobie poradzić z nieobecnością w pracy przed wizytą u lekarza? Wielu pracowników decyduje się w takiej sytuacji na urlop na żądanie.
Czy jednak jest to konieczne?
Zauważ, że zwolnienie wydawane przez lekarza zaczyna obowiązywać już w dniu, w którym je otrzymujesz lub od dnia następnego — tak jest w standardowych przypadkach.
Lekarz może jednak stwierdzić niezdolność do pracy z datą wcześniejszą. Jeżeli ma co do tego pewność, to wówczas może Ci wystawić zwolnienie z datą wsteczną (do 3 dni wstecz).
Uwaga! Możliwe jest także uzyskanie zwolnienia z pracy na badania lekarskie, np.:
- w związku z przyjęciem do pracy,
- przeniesieniem na inne stanowisko
- czy też powrotem do pracy po długiej nieobecności z powodu zwolnienia z pracy.
Jednak zwolnienie to przysługuje tylko na tyle czasu, ile mają potrwać badania. Nie jest to forma zwolnienia lekarskiego — popularnego L4.
Czy wszystko jest jak na razie jasne? Skupmy się teraz na kwestiach finansowych — to one, jak zawsze, budzą największe emocje!
To, w jaki sposób zostanie wypłacone Twoje wynagrodzenie, zależy od kilku czynników. Przyjrzyjmy się kilku poniższym sytuacjom:
- Uzyskasz 80% wynagrodzenia w przypadku:
- choroby lub konieczności odosobnienia związanej z przebywaną chorobą zakaźną.
- Uzyskasz 100% wynagrodzenia w przypadku:
- wypadku w drodze do lub z pracy;
- oddania komórek, tkanek lub narządów albo poddania się badaniom dla dawców;
- choroby w trakcie ciąży.
Jeszcze inaczej wygląda wypłacanie wynagrodzenia dla pracowników powyżej 50. roku życia. W takiej sytuacji uzyskasz 80% wynagrodzenia przez 14 dni. Po tym czasie zasiłek będzie wypłacany przez ZUS.
Wspomniałam już wcześniej o zasiłku chorobowym, który jest wypłacany po upłynięciu określonego terminu — i przejścia spod opieki pracodawcy na rzecz ZUS-u. Jednak na czym on dokładnie polega?
Zasiłek chorobowy jest finansowany ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przysługuje Ci on od 34. (lub 15. w przypadku osób po 50-tce) dnia niezdolności do pracy.
Okres zasiłkowy — czyli czas, w którym masz prawo do otrzymywania takiego zasiłku — to:
- 182 dni — w “standardowych” przypadkach;
- 270 dni — w przypadku gruźlicy lub niezdolności do pracy w trakcie ciąży.
Pamiętaj jednak, że do tego okresu wlicza się także okres, w którym otrzymywałaś lub otrzymywałeś wynagrodzenie chorobowe.
Wysokość wypłacanego świadczenia prezentuje się następująco:
- 70% wynagrodzenia — z tytułu pobytu w szpitalu;
- 80% wynagrodzenia — z powodu choroby;
- 100% wynagrodzenia — w przypadku choroby w trakcie ciąży.
A komu przysługuje prawo do zasiłku? Najważniejszym kryterium jest podleganie pod ubezpieczenie chorobowe. W związku z tym, są to przede wszystkim:
- osoby zatrudnione na umowę o pracę;
- osoby prowadzące działalność gospodarczą.
A co z zatrudnionymi na podstawie umów cywilnoprawnych?
Niestety w przypadku umowy o dzieło NIE masz co liczyć na zasiłek chorobowy.
Inaczej ma się sprawa w przypadku umowy zlecenie. Wówczas istnieje szansa na skorzystanie z zasiłku chorobowego, jednak konieczne jest jednak opłacanie dobrowolnej składki chorobowej.
Uwaga! Pamiętaj o tym, że prawo do zasiłku chorobowego zyskujesz dopiero po określonym czasie jej odprowadzania. Dla obowiązkowej składki jest to 30 dni, a dla dobrowolnej (np. umowy zlecenia) jest to aż 90 dni nieprzerwanego opłacania składki!
Maksymalna długość zwolnienia lekarskiego wynosi tyle samo, co wspomniany wcześniej okres zasiłkowy. Przypomnijmy — chodzi o 182 dni lub 270 dni w przypadku gruźlicy lub ciąży.
Jednak co w sytuacji, w której wcale nie wracasz do zdrowia, a okres 6 miesięcy zbliża się do końca?
Wówczas istnieje możliwość ubiegania się o świadczenie rehabilitacyjne, które jest przyznawane na kolejne 12 miesięcy. Otrzymasz je wtedy, gdy lekarz lub komisja uzna, że dalsze leczenie lub rehabilitacji rokuje możliwość odzyskania zdolności do pracy.
W takim wypadku pamiętaj o tym, aby wniosek o świadczenie rehabilitacyjne złożyć jeszcze przed zakończeniem okresu zwolnienia. Najlepiej jeżeli będzie to aż 60 dni przed zakończeniem pobierania zasiłku — tyle czasu ma ZUS na rozpatrzenie wniosku.
Wiesz już o tym, że w trakcie ciąży możesz przebywać na zwolnieniu lekarskim nawet przez 270 dni, utrzymując przy tym 100% wynagrodzenia. Co bardzo ważne — sama choroba, będąca podstawą zwolnienia lekarskiego — wcale NIE musi być związana z ciążą.
Jednak jeżeli współistnieje ona ze stanem błogosławionym — od razu możesz liczyć na wyższe wynagrodzenie chorobowe oraz dłuższy okres zasiłkowy.
A co w sytuacji, w której nie możesz stawić się w pracy w związku z opieką nad dzieckiem? Tutaj także obowiązywać będzie zwolnienie lekarskie.
Jeżeli lekarz stwierdzi, że dziecko nie może iść do przedszkola lub szkoły, otrzymasz zwolnienie lekarskie na podopiecznego.
W przypadku L4 na dziecko, masz prawo do wynagrodzenia chorobowego takiego jak w przypadku standardowego zwolnienia lekarskiego — otrzymasz 80% wynagrodzenia. Oczywiście jeżeli masz do niego prawo — czyli np. pracujesz na umowę o pracę.
Uwaga! Zwolnienia lekarskiego na dziecko nie należy mylić z dwoma dniami płatnego urlopu na dziecko. Jest to zupełnie inne rozwiązanie, przysługujące pracującym rodzicom. Korzystając z takiego urlopu przysługuje Ci wynagrodzenie w pełnej wysokości.
Istnieje również możliwość skorzystania z zasiłku opiekuńczego, który jest wypłacany w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem w związku z np.:
- z nieprzewidzianym zamknięciem żłobka, przedszkola lub szkoły;
- chorobą niani;
- chorobą dziecka;
- porodem lub chorobą małżonka.
Polacy bardzo często boją się przechodzić na zwolnienie lekarskie — w obawie przed reakcją pracodawcy. Jednak taki pracoholizm nie wróży niczego dobrego.
Czy faktycznie coś ci grozi za branie chorobowego?
Pracodawca nie może zwolnić pracownika z powodu nieobecności w pracy w związku ze zwolnieniem lekarskim. Po otrzymaniu takiego L4 jesteś w okresie ochronnym.
Istnieją jednak pewne odstępstwa od zakazu zwalniania pracowników na chorobowym.
Jest tak m.in. wtedy, gdy:
- pracownik otrzymał wypowiedzenie przed pójściem na zwolnienie;
- zakład pracy ogłasza upadłość lub jest likwidowany;
- gdy mimo nieobecności w pracy, pracownik dopuszcza się łamania regulaminu;
- gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, a choroba trwa powyżej 3 miesięcy;
- gdy pracownik jest zatrudniony dłużej niż 6 miesięcy, a choroba trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia oraz zasiłku.
Czyli jak widać — skorzystanie ze zwolnienia lekarskiego nie może być przyczyną zwolnienia, chyba, że choroba się przedłuża lub pojawią się inne istotne czynniki.
Zbliżamy się już do końca naszych rozważań na temat zwolnienia lekarskiego. Zanim to nastąpi, przygotowałam jeszcze dla Ciebie krótką ściągawkę dotyczącą tego zagadnienia.
Przejdźmy do sekcji Najczęściej Zadawanych Pytań.
📌 Ile dni obejmuje zwolnienie lekarskie?
Zwolnienie lekarskie obejmuje 182 dni lub 270 dni (w przypadku gruźlicy lub ciąży).
📌 Jak sprawdzić elektroniczne zwolnienie lekarskie pracownika?
Do sprawdzenia elektronicznego zwolnienia lekarskiego pracownika konieczne jest konto w Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS.
📌 Jak wydrukować zwolnienie lekarskie z PUE?
Wydrukowane zwolnienie lekarskie nie jest wiążące. Jedynie zwolnienie z pieczątką i podpisem lekarza jest ważnym dokumentem.
📌 Ile dni wstecz można wystawić zwolnienie lekarskie?
Zwolnienie lekarskie może być wystawione maksymalnie 3 dni wstecz.
📌 Kto płaci za zwolnienie lekarskie?
Zwolnienie lekarskie nie jest dodatkowo płatne. Jest ono wystawione w ramach wizyty finansowanej z NFZ lub płatnej wizyty prywatnej.
📌 Ile można być na L4?
Na L4 można być 182 dni lub 270 dni (w przypadku ciąży lub gruźlicy).
📌 Kiedy ZUS wypłaca L4?
Gdy zwolnienie nie przekracza 33 dni w ciągu roku otrzymujesz wypłacane przez pracodawcę wynagrodzenie. Po tym czasie otrzymujesz zasiłek chorobowy finansowany przez ZUS.
📌 Jak obliczyć L4 w ciąży?
Podczas choroby w ciąży możesz przebywać nawet 270 dni na L4. Przysługuje Ci wówczas wynagrodzenie (a później zasiłek) w wysokości 100% Twojej pensji.
📌 Jak poinformować pracodawcę o L4?
Pracodawca zostanie automatycznie poinformowany o wystawionym elektronicznym zwolnieniu lekarskim za pośrednictwem systemu PUE. Jeżeli Twój pracodawca nie ma takiego konta, musisz do niego dostarczyć zwolnienie lekarskie w formie papierowej.
Choć zwolnienie lekarskie (czy w potocznym języku L4) to rozbudowany temat, doskonale widzisz, że jest to rozwiązanie z którego warto korzystać. Lepiej nie chodzić do pracy w przypadku złego samopoczucia — tym bardziej, że przysługuje Ci za to odpowiednie wynagrodzenie oraz ochrona przed zwolnieniem.
Oczywiście — wszystko w granicach zdrowego rozsądku.
Nadużywanie takiego zwolnienia może być źle traktowane w miejscu pracy.
A jakie są Twoje doświadczenia z L4?
Czy zdarzyły Ci się nieprzyjemne sytuacje z pracodawcą w związku z przebywaniem na zwolnieniu lekarskim?
Koniecznie podziel się swoimi doświadczeniami. 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
