Zbliża się moment przejścia na emeryturę? W takim wypadku może przysługiwać Ci odprawa emerytalna. Zobacz, w jakich sytuacjach możesz liczyć na dodatkowy zastrzyk gotówki przed zakończeniem kariery u danego pracodawcy.
Jeżeli kończysz karierę zawodową i przechodzisz na emeryturę, na pewno czeka Cię sporo świętowania. Jednak oprócz tego — możesz liczyć na finansowy dodatek w postaci odprawy emerytalnej.
Z tego artykułu dowiesz się m.in.:
- co to jest odprawa emerytalna,
- ile wynosi takie świadczenie,
- kto i w jakich sytuacjach może je uzyskać.
Zapraszam do lektury! 😄
Odprawa emerytalna to świadczenie wypłacane pracownikowi przechodzącemu na emeryturę.
Niezależnie od tego, czy miejscem pracy jest korporacja, zakład produkcyjny czy chodzi o pracownika zatrudnionego przez przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą.
Bardzo istotnym elementem uprawniającym do odprawy emerytalnej jest… nabycie prawa do emerytury (w tym także wskutek decyzji o przejściu na wcześniejszą emeryturę). Oznacza to, że nie możesz liczyć na taką odprawę, jeżeli zostaniesz zwolniona lub zwolniony w wieku 30 lat bez wcześniejszego uzyskania praw do emerytury. 😄
Odprawa emerytalna to nie owocowy czwartek — nie jest to rodzaj benefitu, którym może pochwalić się wybrany pracodawca. Jest to świadczenie, które przysługuje każdemu pracownikowi. Zostało ono zapisane w Kodeksie Pracy. A dokładniej — chodzi o art. 92 par. 1 Kodeksu Pracy:
Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
Pamiętaj — pracodawca nie ma prawa odmówić Ci jej wypłacenia. Nawet regulamin zakładu pracy nie może w żaden sposób ograniczać prawa pracownika do takiej odprawy. Jeżeli pracodawca będzie próbował się wykręcić — grozi mu grzywna o wysokości sięgającej nawet 30 000 zł.
Co jeszcze warto wiedzieć o odprawie emerytalnej? Otóż jest ona:
- jednorazowa — pracownik nie może otrzymać takiego świadczenia kilka razy u jednego pracodawcy
ale jednocześnie:
- wypłacana przez każdego “aktualnego” pracodawcę — jeżeli pracownik pracuje w kilku miejscach jednocześnie, to przechodząc na emeryturę powinien otrzymać odprawę w każdym z tych miejsc;
- niezależna od wymiaru pracy — pracownik może pracować na pół etatu i nie będzie to mieć wpływu na prawo do odprawy emerytalnej.
Wiesz już, że odprawa emerytalna przysługuje każdemu pracownikowi przechodzącemu na emeryturę. Aby można było na nią liczyć, konieczne jest zatem istnienie stosunku pracy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
W związku z tym, odprawa emerytalna nie przysługuje osobom:
Jednak to nie wszystko. Zdarzają się sytuacje, które mogą zagrozić wypłacie takiej odprawy. Mają one związek ze sposobem rozwiązania umowy o pracę pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. Ma to miejsce wtedy, gdy:
- firma ogłasza upadłość lub przechodzi w stan likwidacji — wówczas umowa o pracę może zostać rozwiązana z winy pracodawcy bez okresu wypowiedzenia i niestety wiąże się to z brakiem wypłaty odprawy;
- praca nie zostaje faktycznie przerwana — ma to miejsce, gdy umowa o pracę wygasa lub zostaje rozwiązana, ale od razu podpisywana jest nowa. W praktyce ma to miejsce, gdy umowa jest przedłużana lub renegocjowana. Odprawa jednak nie przepada — zostanie ona wypłacona, gdy umowa zostanie rozwiązana i faktycznie dojdzie do zakończenia stosunku pracy;
- pracownik zostaje zwolniony dyscyplinarnie — w przypadku rozwiązania umowy z winy pracownika (np. w przypadku naruszenia praw i obowiązków pracowniczych czy skazania pracownika za popełnione przestępstwo).
Pomijając powyżej wspomniane sytuacje, przejście na emeryturę będzie wiązać się z wypłatą odprawy emerytalnej. 😄
Co do zasady wysokość odprawy emerytalnej odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu pracownika. Jednak jest to minimalna wysokość odprawy — jeżeli pracodawca jest wyjątkowo “hojny”, wówczas taka odprawa może być nawet wyższa.
Bardzo ważna informacja — odprawa emerytalna choć opodatkowana (poprzez zaliczkę na podatek dochodowy) nie jest oskładkowana. W związku z tym nawet jeżeli otrzymasz odpowiednik swojego miesięcznego wynagrodzenia, to może okazać się, że na rękę będzie to nieco więcej niż comiesięczna wypłata.
Wysokość odprawy emerytalnej może jednak różnić się w przypadku niektórych uprzywilejowanych grup zawodowych. Zaraz dowiesz się, w jakich sytuacjach możesz liczyć na wyższą odprawę. 😄
Nie zawsze wysokość odprawy emerytalnej wygląda tak samo. W przypadku niektórych zawodów można mówić o pewnego rodzaju uprzywilejowaniu w tej kwestii.
Takie grupy zawodowe to:
- nauczyciele — którzy mogą liczyć na odprawę o wysokości:
- dwumiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest niższy niż 20 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest wyższy niż 20 lat;
- urzędnicy państwowi — którzy mogą liczyć na odprawę o wysokości:
- dwumiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest wyższy niż 10 lat;
- trzymiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest wyższy niż 15 lat;
- sześciomiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest wyższy niż 20 lat;
- pracownicy służby cywilnej — którzy mogą liczyć na odprawę o wysokości:
- trzymiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest niższy niż 20 lat;
- sześciomiesięcznego wynagrodzenia — gdy staż pracy jest wyższy niż 20 lat.
W przypadku nauczycieli odprawa emerytalna nie jest jedynym dodatkiem, na jaki można liczyć podczas przechodzenia na emeryturę. W tej grupie zawodowej można jeszcze załapać się na świadczenie kompensacyjne.
Jest ono wypłacane nauczycielom, wychowawcom lub pedagogom po uzyskaniu określonego pułapu wiekowego oraz wypracowania 30 lat stażu (w tym 20 lat przynajmniej w wymiarze pół etatu). Więcej na temat wymogów uprawniających do skorzystania ze świadczenia kompensacyjnego znajdziesz na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Zbliżamy się już do końca naszych dywagacji na temat odprawy emerytalnej. Zanim jednak skończymy, przejdźmy do sekcji Najczęściej Zadawanych Pytań, aby powtórzyć zdobytą wiedzę. 😄
📌 Ile wynosi odprawa emerytalna?
Odprawa emerytalna w zdecydowanej większości przypadków odpowiada jednomiesięcznemu wynagrodzeniu pracownika przechodzącego na emeryturę.
📌 Jak obliczyć odprawę emerytalną?
Odprawa emerytalna ma wysokość jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika (o ile nie jest on wśród grup uprzywilejowanych, jak np. nauczyciele czy urzędnicy). Należy jednak pamiętać, że odprawa emerytalna nie jest oskładkowana, więc nie potrąca się z niej składek na ZUS.
📌 Kiedy należy się odprawa emerytalna?
Odprawa emerytalna należy się każdemu pracownikowi zatrudnionemu na umowę o pracę, który nabył prawo do emerytury i rozwiązuje stosunek pracy.
📌 Kiedy się nie należy odprawa emerytalna?
Odprawa emerytalna nie przysługuje pracownikom zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych. Nie zostanie ona wypłacona także np. w przypadku zwolnienia dyscyplinarnego, likwidacji zakładu pracy czy w przypadku przedłużenia (np. w drodze rozwiązania obecnej i podpisania nowej) umowy o pracę.
Liczę, że teraz temat odprawy emerytalnej jest dla Ciebie nieco jaśniejszy. Mam też dla Ciebie jeszcze jedną wiadomość — uzyskanie odprawy emerytalnej wcale nie oznacza, że nie możesz już w życiu więcej pracować. Nawet po wypłaceniu takiego świadczenia, możesz zostać zatrudniona lub zatrudniony przez dotychczasowego (lub innego) pracodawcę.
Oczywiście — po rozwiązaniu takiej umowy nie możesz już liczyć na kolejną odprawę. 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
