Czy umowa o pracę na zastępstwo to dobre rozwiązanie? Taka forma porozumienia między pracodawcą a pracownikiem ma oczywiście swoje zalety, jednak wiąże się z licznymi zagrożeniami dla pracownika. Umowa na zastępstwo — koniecznie dowiedz się, o co chodzi z tą umową, zanim zdecydujesz się na jej podpisanie.
Nie zawsze możesz liczyć na umowę o pracę na czas nieokreślony. Ba — niektóre oferty pracy są w jasny sposób określone czasowo. Niekiedy daną pracę można podjąć wyłącznie na zastępstwo za innego pracownika.
Stanowisko pracy może zwalniać się z różnych powodów. Często jest to ciąża i urlop macierzyński pracownicy, jednak niekiedy jest to także związane z ważnym wyjazdem, chorobą, rekonwalescencją itp. W takiej sytuacji masz jasną sytuację. Wiesz o tym, kiedy skończy Ci się umowa i że raczej warto zawczasu rozejrzeć się za inną ofertą. 😄
Oczywiście w przypadku podejmowania pracy w zastępstwie za innego pracownika, nawiązywany jest stosunek pracy. Trzeba zatem podpisać odpowiednią umowę.
Jeżeli jesteś w takiej sytuacji, koniecznie przeczytaj ten artykuł. Przedstawię Ci m.in.:
- na czym polega umowa na zastępstwo,
- jakie są prawa pracownika na takiej umowie,
- co w przypadku, gdy zajdziesz w ciążę będąc na umowie na zastępstwo.
Chcesz dowiedzieć się więcej? To koniecznie czytaj dalej! 😄
Na początek mam dla Ciebie zaskoczenie — nie ma czegoś takiego jak umowa na zastępstwo. Została ona usunięta nowelizacją Kodeksu Pracy z 2016 roku. Od tamtego czasu jest ona nazywana umową o pracę. W teorii jest ona zrównana z klasyczną UoP. Jednak w rzeczywistości — ma ona sporo różnic. 😄
W tzw. umowie o pracę na zastępstwo muszą znaleźć się podstawowe elementy, które znajdują się zawsze, gdy podpisujesz umowę o pracę. Porozumienie powinno być zawarte w formie pisemnej (choć Kodeks nie wskazuje takiego warunku) w dwóch egzemplarzach.
Elementy, które muszą znaleźć się w takiej umowie to w szczególności:
- strony umowy,
- datę zawarcia umowy,
- rodzaj umowy wskazujący na pracę w zastępstwie,
- rodzaj wykonywanej pracy,
- miejsce wykonywanej pracy,
- wymiar czasu pracy,
- warunki wynagrodzenia,
- data rozpoczęcia pracy,
- data zakończenia pracy — określona konkretną datą lub wskazująca, że umowa zostaje rozwiązana w momencie powrotu pracownika do pracy.
W umowie znajduje się także zapis dotyczący tego, że jest to umowa na zastępstwo oraz wskazane jest imię i nazwisko zastępowanego pracownika. Warto jednak wiedzieć, że — w związku z przepisami dotyczącymi ochrony danych osobowych (a głównie z RODO) — na takiej umowie nie podaje się już powodu, dla którego pracownik przebywa na urlopie.
Co bardzo ważne — rodzaj pracy musi być tożsamy z pracą wykonywaną przez zastępowanego pracownika. Jednak — co może być zaskoczeniem — takie same nie musi być wynagrodzenie czy warunki pracy i płacy.
Nie ma zamkniętego katalogu sytuacji, w których konieczne może być znalezienie zastępstwa za pracownika. Mogą to być wydarzenia związane z urodzeniem dziecka, ale także z chorobą. Czasem chodzi po prostu o przedłużający się urlop bezpłatny.
Jeżeli zatem w zakładzie pracy dany pracownik jest nieobecny — a jego nieobecność jest usprawiedliwiona — pracodawca musi znaleźć za niego zastępstwo. Bez tego trudno mu będzie zapewnić prawidłowe funkcjonowanie zakładu pracy.
W takiej sytuacji już na etapie ogłoszenia o pracę pojawia się informacja, że będzie to umowa o pracę na czas zastępstwa. Dzięki temu potencjalny kandydat wie, na czym stoi. 😄
Interesuje Cię taka praca na zastępstwo? Zadbaj o atrakcyjne CV podczas rekrutacji. Skorzystaj z naszego kreatora, aby w swoim życiorysie zawrzeć wszystkie niezbędne elementy, a przy tym przykuć uwagę rekrutera atrakcyjnym designem dokumentów aplikacyjnych.
Gdy pomyślnie przejdziesz przez etapy rekrutacji i otrzymasz propozycję pracy, przychodzi moment na podpisanie umowy. Może to być umowa na okres próbny lub po prostu umowa na czas określony.
Przejdźmy teraz do cech charakterystycznych umowy o pracę na zastępstwo. Jak już wiesz — zgodnie z Kodeksem Pracy jest ona zrównana ze “standardową” UoP. Jednak zwróć uwagę, że:
- umowa na zastępstwo nie wlicza się do limitu umów — w przypadku “normalnych” umów o pracę, po dwukrotnym zawarciu umowy na czas określony (lub po 33 miesiącach pracy na podstawie takich umów), pracodawca jest zobowiązany do podpisania umowy o pracę na czas nieokreślony. Jednak wymóg ten nie ma zastosowania w przypadku umów na zastępstwo. W takim wypadku — gdy nieobecność zastępowanego pracownika mocno się przedłuża — nowe umowy o zastępstwo mogą być podpisywane “do skutku”;
- może być zerwana z dnia na dzień — wiedz o tym, że umowa o pracę na zastępstwo jest automatycznie rozwiązana np. w przypadku śmierci zastępowanego pracownika. Jeżeli pracodawca w dalszym ciągu chce kontynuować z Tobą współpracę, musi on podpisać z Tobą nową umowę.
Umowa na zastępstwo automatycznie wygasa w momencie powrotu pracownika do pracy. Tak samo się zdarzy w przypadku wspomnianej już śmierci zastępowanego pracownika. Umowa może wygasnąć także wtedy, gdy obecność pracownika przestanie być usprawiedliwiona (np. gdy nie stawi się on po zakończeniu urlopu bezpłatnego).
Boisz się, że okres wypowiedzenia na umowie o pracę na zastępstwo wynosi zaledwie 3 dni? Spokojnie — tak niebezpiecznie krótki okres został usunięty wraz ze wspomnianą już nowelizacją Kodeksu Pracy. 😄
Obecnie okres wypowiedzenia wynosi standardowe:
- 2 tygodnie — gdy umowa jest zawarta na czas krótszy niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc — gdy umowa jest zawarta na co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące — gdy umowa jest zawarta na co najmniej 3 lata.
Umowę można rozwiązać:
- za porozumieniem stron;
- za wypowiedzeniem którejkolwiek ze stron;
- bez wypowiedzenia — z winy pracodawcy lub pracownika.
Obawiasz się, że pracując na zastępstwo, możesz nie dostać urlopu? Prawda jest taka, że urlop Ci przysługuje niezależnie od tego czy pracujesz na zastępstwo, czy też nie.
Wymiar urlopu jest zależny od Twojego stażu pracy i:
- jeżeli jest to poniżej 10 lat — przysługuje Ci rocznie 20 dni urlopu;
- jeżeli jest to powyżej 10 lat —
- przysługuje Ci rocznie 26 dni urlopu.
A co z ciążą?
Czy w przypadku umowy na zastępstwo masz jakiekolwiek zabezpieczenie przed nagłą utratą pracy w przypadku zajścia w ciążę?
Tak naprawdę są one dość mizerne. Wbrew temu, że umowa na zastępstwo jest formą umowy na czas określony, to jednak nie zostaje ona przedłużona do dnia porodu jak w przypadku “normalnych” umów.
Wprawdzie pracownik nie może rozwiązać umowy o pracę na zastępstwo z ciężarną, to jednak pamiętaj o tym, że w wielu sytuacjach wygasa ona samoistnie.
Jeżeli więc zastępowany pracownik wraca z urlopu w 6. miesiącu ciąży pracownicy, to nie dość że traci ona pracę z dnia na dzień, to jeszcze nie będzie jej przysługiwać zasiłek macierzyński (bowiem w dniu porodu nie będzie podlegać ubezpieczeniu chorobowemu). Oczywiście — o ile do czasu porodu nie znajdzie sobie nowej pracy. 😄
A co ze zwolnieniem lekarskim? Oczywiście możesz skorzystać ze zwolnienia będąc pracownikiem zatrudnionym na umowę o pracę na zastępstwo. Pracodawca nie ma prawa rozwiązać jej z tego powodu.
Pamiętaj jednak, że w przypadku długotrwałej choroby, gdy Twój dotychczasowy czas pracy u pracodawcy nie przekroczył 6 miesięcy, pracodawca może z Tobą rozwiązać umowę bez wypowiedzenia.
Jak widzisz — umowa o pracę na zastępstwo to specyficzny typ porozumienia. Niby jest taka sama jak zwykła umowa o pracę, jednak praktyka pokazuje, że wiąże się ona ze sporymi różnicami. Spójrzmy jeszcze na listę Najczęściej Zadawanych Pytań, aby powtórzyć zdobytą wiedzę. 😄
📌 Co to jest umowa o pracę na zastępstwo?
Umowa o pracę na zastępstwo to rodzaj umowy o pracę na czas określony, która jest zawierana z kimś, kto ma zastąpić pracownika przebywającego np. na macierzyńskim, zwolnieniu lekarskim czy urlopie.
📌 Czy umowa na zastępstwo wlicza się w staż pracy?
Tak — jak najbardziej. Jest wliczana w staż pracy jak każda inna umowa na czas określony.
📌 Kiedy rozwiązuje się umowa na zastępstwo?
Umowa na zastępstwo rozwiązuje się albo z konkretną datą wskazaną w umowie, albo w momencie, w którym zastępowany pracownik wróci z urlopu. Umowa może zostać rozwiązana także za porozumieniem stron, z winy pracodawcy lub pracownika lub też w przypadku wypowiedzenia przez dowolną ze stron.
📌 Jak długo może trwać umowa na zastępstwo?
Nie ma limitu dotyczącego trwania umowy na zastępstwo. Pracodawca nie ma obowiązku podpisania umowy na czas nieokreślony ani po 33 miesiącach pracy, ani po podpisaniu 2 umów po sobie.
📌 Kiedy kończy się umowa na zastępstwo?
Umowa na zastępstwo kończy się, gdy upłynie czas, na jaki zostanie zawarta lub w momencie powrotu pracownika z urlopu.
📌 Jak wygląda umowa na zastępstwo?
Umowa na zastępstwo wygląda podobnie do zwykłej umowy o pracę. Jednak w tej specyficznej formie porozumienia znajduje się zapis, że jest ona zawierana na zastępstwo za konkretnego pracownika.
📌 Jaki jest okres wypowiedzenia przy umowie na zastępstwo?
Okres wypowiedzenia umowy o pracę na zastępstwo zależy od tego, na jaki czas została ona zawarta. Poniżej 6 miesięcy są to 2 tygodnie, powyżej 6 miesięcy — 1 miesiąc, a powyżej 3 lat — to aż 3 miesiące.
Czy umowa o pracę na zastępstwo to dobre rozwiązanie? No cóż — jeżeli jest to oferta, na której Ci zależy (np. ze względu na możliwość zdobycia doświadczenia) to bez wątpienia tak. Pamiętaj też o tym, że jeżeli podczas pracy pokażesz się z dobrej strony, to być może pracodawca będzie chciał zatrudnić Cię na dłużej. 😄
Niestety — taka forma pracy ma też swoje wady. Do największych minusów należy fakt, że możesz stracić pracę praktycznie z dnia na dzień (np. po powrocie pracownika do pracy lub po jego śmierci).
A Ty co sądzisz na temat umów na zastępstwo? Możesz pochwalić się jakimiś doświadczeniami w tej kwestii? Czekamy na Twoje komentarze! 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
