Niedziele handlowe 2023 — kiedy wypadają? Ile ich będzie?

Lubisz niedzielne zakupy? Pamiętaj, że w 2023 r. nie będziesz mieć do tego zbyt wielu okazji. Od nowego roku zaledwie 7 razy będziesz mieć możliwość, by oddać się zakupom w niedziele. Chcesz wiedzieć kiedy wypadają niedziele handlowe? Zapraszam do kompleksowego przewodnika na temat zakupów w niedziele w 2023 r.

Wstajesz w niedzielny poranek i bierzesz się za przygotowywanie śniadania.

Zaglądasz do lodówki — a tam tylko jedno jajko! I co teraz zrobić? Przecież najbliższy sklep będzie otwarty dopiero jutro…

Tego typu sytuacje nie zdarzały się w Polsce jeszcze kilka lat temu. Obecnie, po kilkunastu miesiącach obowiązywania zakazu handlu w niedziele, pewnie już zdążyłaś lub zdążyłeś się przyzwyczaić do nowych realiów.

A jak to będzie w 2023 r.?

Przeczytaj poniższy artykuł, by dowiedzieć się m.in:

• kiedy wypadną niedziele wolne od handlu w 2023 r.,
• czy wszystkie sklepy mają wtedy zakaz handlu,
• jak wyglądają niedziele handlowe za granicą.

Niedziele handlowe 2023 — terminy

Doszły już do Ciebie informacje, że w 2020 r. będzie jeszcze więcej niedzieli wolnych od handlu? Poniżej możesz sprawdzić niedziele handlowe w 2023 r.

Pewnie zastanawiasz się:

Co tak mało?! Przecież miała być przynajmniej jedna w miesiącu!

Tak — to może być dla Ciebie pewnym zaskoczeniem, ale od 2020 r. niedziele handlowe uległy dodatkowemu ograniczeniu.

Poza tym patrząc na kalendarz na 2023 r. widzę już kilka problemów. Wyobraź sobie, że:

• tylko w niedziele masz czas wybrać się na większe zakupy np. do galerii handlowej? Między sierpniem a grudniem nie zrobisz tego przez 14 (!!) tygodni. Trzeba będzie polubić się z zakupami online. W takiej sytuacji prezent mikołajkowy możesz już kupować 28 sierpnia. 😄
• chcesz się przygotować do Sylwestra w ostatnią niedzielę roku? Nie tym razem — sklepy będą zamknięte.

Jak podobają Ci się niedziele handlowe 2023 r.? Podziel się swoją opinią w komentarzach.

Skąd pomysł na dodatkowe zmniejszenie liczby niedzieli wolnych od handlu? Zaraz szerzej przedstawię ten temat.

Niedziele wolne od handlu w Polsce

Kwestia niedzieli wolnych od handlu była żywa w polskiej debacie publicznej od wielu lat. Szczególnie przedstawiciele związków zawodowych orędowali za taką propozycją.

Zwolennicy niedzieli bez zakupów skupiali się na:

• odwołaniach do optyki chrześcijańskiej — niedziela ma być wolna od pracy,
• argumentach prorodzinnych — pracownicy też mają prawo do niedzieli z rodziną,
• wsparciu dla małych przedsiębiorców — w odróżnieniu od zagranicznych koncernów, zakaz handlu w niedzielę nie powinien dotykać małych sklepikarzy.

Z drugiej strony pojawiały się argumenty przeciwników, krytykujące:

• ingerencję w wolny rynek i swobodę prowadzenia działalności przez firmy,
• zagrożenie zwiększeniem bezrobocia,
• możliwość spadku popytu,
• duże utrudnienie dla osób pracujących przez 6 dni w tygodniu.

Niedziele handlowe – jak to z nimi było?

W 2017 r. do Sejmu wpłynął projekt ustawy z inicjatywy Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej zrzeszającej przede wszystkim związki zawodowe (w tym NSZZ Solidarność).

Sejm przyjął ustawę głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości i Kukiz15. Przeciw byli członkowie Platformy Obywatelskiej, .Nowczesnej, a PSL w większości wstrzymało się od głosu.

Zakaz handlu w niedzielę (z wyłączeniem niedzieli handlowych) zaczął funkcjonować od marca 2018 r. Wtedy jednak sprawa wyglądała jeszcze nieco inaczej. Można było liczyć na 2 handlowe niedziele w miesiącu.

W 2019 r. w każdym miesiącu była przynajmniej jedna niedziela handlowa.

Od 2020 r. niedzieli handlowych będzie maksymalnie 7:

• w tygodniu poprzedzającym Wielkanoc (Niedziela Palmowa),
• w dwóch tygodniach poprzedzających Boże Narodzenie,

a do tego:

• ostatnia niedziela stycznia,
• ostatnia niedziela kwietnia,
• ostatnia niedziela czerwca,
• ostatnia niedziela sierpnia.

Wyjątkiem od powyższych wskazań może być tylko sytuacja, kiedy niedziela handlowa wypadnie w dzień ustawowo wolny od pracy.

Prawda, że niedzieli handlowych jest niewiele? Jednak—- jak już zapewne wiesz — istnieją punkty, w których możesz zrobić zakupy przez 7 dni w tygodniu.

Gdzie mimo wszystko zrobisz zakupy w niedziele nie-handlowe?

Czy zakaz handlu obejmuje faktycznie wszystkie sklepy? Nie — istnieje pewien katalog wyłączeń.

Zakupy w niedzielę niehandlowe możesz zrobić np.:

• w małych sklepach (w których działalność prowadzona jest przez samego właściciela),
• na stacjach benzynowych,
• w placówkach handlowych w hotelach, na lotniskach, dworcach i w portach,
• na festynach,
• w kwiaciarniach,
• w aptekach,
• w sklepach z pamiątkami,
• w placówkach pocztowych,
• w piekarniach,
• w cukierniach.

To tylko przykłady miejsc. Jeżeli chcesz zapoznać się z całym katalogiem, zapoznaj się z samą ustawą.

A co z e-sklepami?

Pomysł zakazu handlu internetowego w niedzielę się nie udał. Można powiedzieć “na szczęście”, ponieważ tak naprawdę byłby to przepis trudny do wyegzekwowania, a przez to martwy.

Pomysły na handel w niedzielę

Jak widzisz, w ustawie jest szczegółowe wyliczenie podmiotów, które mogą handlować w niedzielę. Pewnie zastanawia Cię, dlaczego niektóre sklepy są czynne w niedziele, mimo tego, że na pierwszy rzut oka nie należą do tego katalogu? 

Tak naprawdę kluczowe jest sformułowanie: „na pierwszy rzut oka„. Firmy te nie łamią prawa — prowadzą działalność w zgodzie z przepisami.

Doskonałym przykładem jest sieć sklepów Żabka.

Dlaczego sklepy te są otwarte w niedziele? Jest tak dlatego, że — w związku z umowami podpisanymi przez firmę — mają one status placówek pocztowych i przez to mogą być otwarte przez 7 dni w tygodniu. Dla nich niedziele handlowe są przez cały rok 😄

A co ze sklepami sieci Biedronka, które w niektórych miejscach są otwarte we wszystkie dni w tygodniu? Przecież w nich nie nadaje się paczek! 😄

To prawda — niektóre sklepy z sieci mogą być otwarte ze względu na swoją lokalizację. Wówczas są one traktowane jako placówki handlowe na dworcach.

W niedziele możesz także kupować… w sklepach bezobsługowych!

To jeszcze rzadko spotykane rozwiązanie. Wiedz jednak, że firma Bio-Family już wprowadza tego typu sklepy w dużych miastach w Polsce.

Kary za nieprzestrzeganie zakazu

A co z niesfornymi przedsiębiorcami, którzy mimo zakazu handlują w niedzielę? W przypadku kontroli zostaną oni ukarani mandatem w wysokości od 1000 do 2000 zł.

Jeżeli będzie to kolejny mandat jego wysokość może wzrosnąć nawet do 5000 zł.

Natomiast gdy Inspektor Pracy zdecyduje się skierować sprawę do sądu, wówczas kara nałożona na przedsiębiorcę może sięgnąć nawet 100 000 zł.

Zakaz handlu – co na ten temat sądzą Polacy?

Choć zakaz handlu w niedziele nie funkcjonuje jeszcze pełnych dwóch lat, to Polacy zdążyli wyrobić sobie zdanie na ten temat.

Nie powinno to dziwić — w końcu ten zakaz ma bardzo duży wpływ na organizację czasu wolnego. Teraz nie możesz już jechać do sklepu, kiedy tylko masz na to ochotę. Niedziele handlowe stają się powoli „towarem” deficytowym.

Zgodnie z badaniami przeprowadzonymi przez dom badawczy Maison&Partners:

• ok. 1/3 badanych ocenia pozytywnie wprowadzenie zakazu handlu we wszystkie niedziele,
• 37% badanych ocenia pozytywnie obecne rozwiązanie (funkcjonujące w 2019 r.),
• znacznie więcej — bo niemal połowa badanych — pozytywnie ocenia wariant funkcjonujący w 2018 r.

Badanie zostało przeprowadzone jeszcze przed wprowadzeniem ograniczenia handlu do zaledwie 7 niedzieli w roku. Trudno powiedzieć, jak zmieni się nastawienie Polaków do tego tematu w przyszłości.

Niedziele handlowe za granicą

Zwolennicy niedzieli wolnych od handlu bardzo często powołują się na to, że w krajach Europy Zachodniej rozwiązanie takie funkcjonuje od lat.

Jak więc to wygląda w innych krajach? Czy niedziele handlowe na zachodzie rzeczywiście są rzadkością?

Z ograniczeniami dot. handlu w niedzielę i święta możesz spotkać się m.in. w:

• Niemczech,
• Holandii,
• Francji,
• Anglii,
• Belgii,
• Grecji.

Warto jednak zwrócić uwagę na kilka przykładów:

• w Grecji zakaz handlu w niedziele jest regulowany na poziomie lokalnym – niektóre obszary administracyjne mogą od niego odstąpić,
• w Belgii istnieje obowiązek zamknięcia sklepu w 1 dzień w tygodniu, niekoniecznie musi to być niedziela,
• we Francji jest lista 12 niedzieli w ciągu roku, w których sklepy mogą być otwarte,
• w Niemczech to poszczególne landy decydują jakie niedziele mają być wolne od handlu,
• w Wielkiej Brytanii nie ma ograniczeń dla sklepów poniżej 280 m2, większe mogą być otwarte maksymalnie przez 6 godzin.

Przeciwnicy zakaz handlu w niedzielę zwracają też uwagę, że w krajach zachodu pojawia się tendencja do odchodzenia od tego zakazu i wprowadzania coraz szerszych wyłączeń dla poszczególnych podmiotów.

Skutki wprowadzenia wolnych niedzieli

Niedziele wolne od handlu zostały wprowadzone w celu osiągnięcia określonych skutków. Małe firmy miały zyskać kosztem tych największych.

Czy zostały one osiągnięte?

Nie chcę tu prowadzić tego typu analiz. Pozostawię tę kwestię do Twojej oceny.

Na pewno musisz zwrócić uwagę na kilka informacji odnośnie ostatnich miesięcy na rynku:

• największymi beneficjentami wprowadzenia niedzieli bez handlu są stacje benzynowe i duże sieci dyskontów,
• konsumenci decydują się na zakupy na zapas w inny dzień tygodnia — najczęściej robią to w dyskontach,
• nie odnotowano zmiany negatywnego trendu w branży małych sklepów spożywczych — ich liczba w dalszym ciągu spada,
• duże galerie handlowe całkiem nieźle sobie radzą — dzięki rozwiniętym strefom gastronomicznym i rozrywkowym, które mogą funkcjonować w niedziele wolne od handlu,
• dla pracownika dyskontów, zakaz handlu w niedziele oznacza więcej pracy w inne dni tygodnia (szczególnie w sobotę wieczorem i w poniedziałek rano),
• w dalszym ciągu znacznie wzrasta zainteresowanie zakupami online. Zakupy odzieży, przedmiotów codziennego użytku czy artykułów spożywczych coraz częściej przechodzą do Internetu.

Zanim przejdę do zakończenia, chętnie przypomnę Ci odpowiedź na najczęściej zadawane pytanie dotyczące niedzieli handlowych.

Niedziele handlowe – szybkie odpowiedzi

Niedziele handlowe – Podsumowanie

W 2023 roku niedzieli handlowych będzie niemal o połowę mniej niż w 2019 r. Pamiętaj o tym, że w lutym, maju, lipcu, wrześniu, październiku i listopadzie w ogóle nie zrobisz niedzielnych zakupów w markecie…

Trudno powiedzieć, czy stan który trwa z nami od 2020 roku zostanie z nami na dłużej. Są środowiska, które oczekują wprowadzenia zakazu we wszystkie niedziele. Oznacza to, że niedziele handlowe całkowicie znikną z rozkładu jazdy.

Można się także spotkać z opiniami, że należy całkowicie odejść od niedzieli wolnych od handlu.

A jaka jest Twoja opinia? 😄