Numer NIP kojarzony jest przede wszystkim z przedsiębiorstwami i jednoosobowymi działalnościami gospodarczymi. Jednak jeszcze kilkanaście lat temu NIP był niezbędny dla każdego podatnika w Polsce. Dowiedz się, czym tak naprawdę jest NIP i kiedy musisz go wyrobić. 😄
Dla zdecydowanej większości polskich podatników kontakty z Urzędem Skarbowym ograniczają się do złożenia rocznej deklaracji podatkowej. W takiej sytuacji, jako numer identyfikujący podatnika w zupełności wystarczy PESEL.
Ale zaraz, zaraz… przecież to właśnie NIP jest skrótem od sformułowania Numer Identyfikacji Podatkowej. Czy podczas składania takiej deklaracji popełniasz zatem błąd?
Spokojnie, zaraz Ci wszystko wytłumaczę. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się:
- na czym polega NIP,
- czym się różni NIP od PESEL,
- w jakich sytuacjach NIP jest niezbędny.
Możemy zaczynać? No to startujemy!
NIP to skrót od Numeru Identyfikacji Podatkowej. Służy on więc identyfikacji podatników zarówno w kontaktach z Urzędami Skarbowymi, jak i w obrocie gospodarczym (kontakcie z innymi podmiotami). Numer ten składa się z 10 cyfr.
Nie są to jednak zupełnie przypadkowe cyfry. Warto jest wiedzieć, że numer NIP podzielony jest na sekcje, w których:
- 3 pierwsze cyfry — są przypisane do konkretnego Urzędu Skarbowego (w którym został zarejestrowany podatnik);
- 6 kolejnych cyfr — to losowo wybrane cyfry;
- 1 ostatnia cyfra — jest cyfrą kontrolną, która ma służyć sprawdzeniu, czy podczas podawania numeru nie wkradł się błąd. Co to oznacza? Otóż, aby sprawdzić tę cyfrę trzeba zacząć od…pomnożenia każdej z cyfr NIP przez kolejno 6, 5, 7, 2, 3, 4, 5, 6, 7, następnie zsumowania otrzymanych iloczynów oraz podzielenia ich przez 11.
Raz wydany NIP jest na stałe przypisany do danego podmiotu — nie możesz go zmienić. W przypadku, gdy firma zakładana jest przez osobę fizyczną mającą NIP — numer firmy jest tożsamy z numerem podatnika.
Możesz spotkać się także z europejskim NIP. Co to takiego? Otóż jest to Numer Identyfikacji Podatkowej niezbędny do wykonywania transakcji zagranicznych w krajach Unii Europejskiej. Posiadanie takiego NIP-UE jest niezbędne do wykonywania wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów czy wewnątrzwspólnotowego świadczenia usług.
NIP-UE wygląda bardzo podobnie do krajowego — jest jedynie poprzedzony literami PL. Pamiętaj jednak, że samo dodanie takiego przedrostka do numeru NIP wcale nie oznacza, że masz uprawnienie do wykonywania transakcji na rynkach UE. Żeby otrzymać taki numer — należy złożyć odpowiedni wniosek w Urzędzie Skarbowym.
NIP to numer identyfikujący podatników — ale nie wszystkich. Od 2011 r. jest on wydawany osobom i podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą. W pozostałych przypadkach do identyfikacji podatnika wystarczy wyłącznie PESEL.
Dlatego też — jeżeli np. składasz deklarację podatkową do Urzędu Skarbowego — w zupełności wystarczy przedstawienie swojego numeru PESEL. O ile nie prowadzisz działalności gospodarczej i nie posiadasz numeru NIP — jest to w pełni poprawne.
Warto wiedzieć o tym, że NIP może być wydany w dwóch formach:
- z urzędu,
- na wniosek podatnika.
Jednak od czego to zależy?
Na pewno masz już świadomość, że jeżeli nie prowadzisz firmy, nie jesteś zarejestrowanym płatnikiem VAT i masz bardzo ograniczone kontakty z Urzędem Skarbowym, w zupełności wystarczy Ci PESEL. Jednak, jeżeli chcesz zarejestrować działalność gospodarczą, to… numer NIP zostanie Ci nadany z urzędu po złożeniu wniosku o zarejestrowanie działalności.
Zakładanie działalności wiąże się ze złożeniem wniosku do CEIDG. Jeżeli zakładasz firmę mając już wyrobiony NIP — wówczas możesz korzystać z dotychczasowego numeru identyfikacyjnego podatnika. Gdy go nie masz — zostanie on nadany właśnie w ramach rejestracji firmy.
Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy prowadzisz działalność gospodarczą, ale bez wpisu do CEIDG. Wówczas numer NIP zostanie wydany na wniosek podatnika. W tym celu należy złożyć NIP-7 do Urzędu Skarbowego.
Jak już wcześniej wspomniałam, NIP służy identyfikacji nie tylko osób fizycznych, ale także innych podmiotów. Takie podmioty to m.in. różnego rodzaju spółki. Tutaj także mamy do czynienia z dwoma formami nadawania NIP.
Jeżeli spółka składa wniosek do KRS, wówczas NIP zostanie nadany z urzędu (po zamieszczeniu wpisu w Centralnym Rejestrze Podmiotów — Krajowej Ewidencji Podatników). Trzeba tylko pamiętać, że następnie zarejestrowany podmiot ma obowiązek złożenia formularza NIP-8 w celu przekazania danych uzupełniających.
Istnieje jeszcze jedna forma nadania NIPu — dla spółek, które nie posiadają osobowości prawnej (np. spółek cywilnych). W tym celu składa się formularz NIP-2.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej na temat Numeru Identyfikacji Podatkowej, wejdź tutaj.
Jak widzisz — numer NIP można uzyskać na kilka sposobów. Jednak co zrobić w sytuacji, gdy już masz NIP, ale go… nie pamiętasz? Jak zapewne wiesz — wyrobienie nowego numeru identyfikacyjnego absolutnie nie wchodzi w grę. Na szczęście — możesz go sprawdzić. 😄
Istnieje kilka sposobów, żeby to zrobić:
- sprawdzenie w bazie CEIDG — Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej jest dostępna do publicznej wiadomości. Możesz wpisać w wyszukiwarkę swoje nazwisko oraz miasto, a następnie zlokalizować swój wpis i sprawdzić NIP. Oczywiście takie rozwiązanie ma zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy prowadzisz firmę;
- w Urzędzie Skarbowym — składając wniosek w US możesz otrzymać informację dotyczącą swojego numeru NIP.
Mam nadzieję, że teraz masz już komplet informacji odnośnie numeru identyfikacji podatkowej. Żeby utrwalić zdobytą wiedzę, przygotowałam dla Ciebie sekcję Najczęściej Zadawanych Pytań.
📌 Co to jest NIP?
NIP to Numer Identyfikacji Podatkowej. Służy on identyfikowaniu podatników w kontaktach z urzędami skarbowymi, ale także z innymi firmami, bankami czy organami kontroli.
📌 Jak sprawdzić NIP?
NIP możesz sprawdzić w bazie CEIDG. Możesz także złożyć właściwe zapytanie w Urzędzie Skarbowym.
📌 Ile cyfr ma NIP?
NIP ma 10 cyfr.
📌 Jak sprawdzić PKD firmy po NIP?
PKD nie znajduje się w numerze NIP. Możesz natomiast wpisać NIP w bazie CEIDG, a następnie sprawdzić PKD w informacjach o przedsiębiorcy.
📌 Kto nadaje NIP?
NIP jest nadawany przez Naczelnika Urzędu Skarbowego właściwego dla adresu podatnika.
Jak widzisz — tematyka NIP-u wcale nie jest przytłaczająca. Pamiętaj także o tym, że jeżeli nie prowadzisz działalności, to w zupełności wystarczy Ci numer PESEL.
Masz jeszcze pytania dotyczące numeru NIP? Nie krępuj się — zadaj je nam w komentarzach. Z przyjemnością rozwiejemy Twoje wątpliwości. 😄
Gratulacje! Dotarłeś do końca!
To nie powód, aby się rozstawać. Pamiętaj, że w każdej chwili możesz skorzystać z naszego Kreatora CV, za pomocą którego przygotujesz perfekcyjne CV!
